سایت خبری ایران: بدون شک سیاست آمریکا در قبال خاورمیانه یکی از مهمترین اولویتهای کاخ سفید محسوب میشود و بهنظر میرسد که سیاست هر دو نامزد فعلی انتخابات ریاستجمهوری این کشور در قبال مسائل خاورمیانه تفاوت چندانی با سیاستهای بوش نخواهد داشت.
به گزارش سرویس بین الملل سایت خبری ایران به نقل از روزنامه واشنگتن پست(www.IranNewsAgency.com)،پس از مشخص شدن پیروزی سناتور "باراک اوباما" در انتخابات درون حزبی و چهره به چهره شدن او با سناتور "جان مککین"، همگان این انتظار را داشتند که اوباما بار دیگر با پرداختن به سیاستهای ماه گذشته خود بار دیگر فاصله دموکراتها با جمهوریخواهان را افزایش دهد اما گویا نمیتوان چندان به تحقق این انتظار امیدوار بود.
طی رقابتهای درونحزبی برخی به این نتیجه رسیدند که باراک اوباما قصد تغییر سیاست خارجی آمریکا در قبال خاورمیانه را دارد، اقدامی که به ثمر نشستن آن، نیازمند صرف مدت زمان طولانی بود. سخنانی که مردم آمریکا در ماههای گذشته از باراک اوباما شنیده بودند، فراگیرترین سیاست خارجی تغییرشکل یافتهای بود که در دهههای اخیر از سوی نامزدهای ریاستجمهوری شنیده شده بود اما پس از تائید پیروزی او در رقابتهای درونحزبی و مشخص شدن این نکته که اوباما رقیب اصلی مککین در انتخابات ریاستجمهوری ماه نوامبر خواهد بود، این سناتور جوان به تشریح سیاست خارجی خود در قبال خاورمیانه پرداخت و در کمال تعجب همگان شاهد این نکته بودند که سیاست خارجی اوباما در اغلب موارد تفاوت چندانی با سیاستهای جورج بوش ندارد و نکته جالب در این باره آنکه سیاستهای جان مککین در قبال خاورمیانه نیز تقبریبا به همین گونه است.
از دید سران آمریکا این نکته (شباهت سیاستهای اوباما به سیاستهای بوش) به هیچ وجه نکته بدی نیست بلکه این شباهت اثبات کننده این مطلب است که یک اتفاق آرای اساسی درباره منافع آمریکا در خاورمیانه وجود دارد و راههای حفظ این منافع و دفاع از آنها بسیار محدود هستند.
در تصوری لیبرالگونه از دیدگاههای اوباما، انتظار آن میرفت که در صورت پیروزی او در رقابتهای ریاستجمهوری شاهد کاهش حمایتهای آمریکا از اسرائیل باشیم اما اوباما در سخنرانی خود در "کمیته امور عمومی اسرائیل ـ آمریکا" (ایپک) که در اصل یک لابی محسوب میشود، این مساله را نشان داد که او بسیار بیشتر از آنچه قبلا گفته بود درباره حمایت نظامی، اقتصادی و همین طور دفاع از مرزهای اسرائیل سختگیر است . و اما درباره ایران، سیاستهای اوباما نیز تقریبا همانند سیاستهای بوش است. هر چند او در گذشته بارها بر این نکته تاکید کرده بود که در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری مذاکره مستقیم با مقامات ایرانی را در دستور کار خود قرار میدهد اما هماکنون او این ایده را با این دیدگاه که "با مسوولان ایرانی فقط در محل و زمانی که خودمان تعیین کنیم و فقط و فقط در شرایطی که به افزایش منافع آمریکا در منطقه کمک کند، دیدار میکنم" تغییر داده است.
او در سخنرانی خود در ایپک به این نکته نیز اشاره کرده بود که از تمام اهرمها برای واردکردن فشار بر تهران استفاده خواهد کرد.پرسشی که در اینجا مطرح میشود این مساله است که "اوباما چه خواهد کرد؟" در ماهیت سخنان اوباما این نکته پنهان است که او در صورت پیروزی در انتخابات، وعده اتخاذ یک سیاست جدید را در قبال ایران داده، سیاستی که مدلی ارتقا یافته از استراتژی سه سال گذشته دولت بوش است. اوباما در صورت رسیدن به پست ریاستجمهوری آمریکا، به همراه روسیه و اتحادیه اروپا مشوقهای ارائه شده به ایران را در صورت توقف برنامه غنیسازی اورانیوم از سوی تهران، تا حد زیادی افزایش خواهد داد و در غیر این صورت برای افزایش فشارها بر ایران تلاش خواهد کرد.
اوباما تلاش خواهد کرد تا به همراه اتحادیه اروپا مذاکرات مستقیمی را با ایران در دستور کار قرار دهد و حتی ممکن است او حاضر به ارائه مشوقهای بسیار بزرگ نیز به ایران بشود.از سوی دیگرتنها شکافی که در سیاست خارجی اوباما در قبال خاورمیانه وجود دارد، دیدگاه او درباره عراق است.
اوباما برای آنکه بتواند در رقابتهای درونحزبی خود را از سناتور هیلاری کلینتون جدا سازد، به دفعات از جنگ عراق انتقاد کرد و هماکنون نیز این سیاست را در قبال جان مککین اتخاذ کرده است. او هماکنون نیز از ایده یک ساله خود مبنی بر خروج سریع از عراق تبعیت میکند و معتقد است که ادامه حضور نظامیان آمریکایی در عراق فقط به وخیمترشدن اوضاع در این کشور منتهی میشود و این در حالی است که برخی مقامات آمریکا بهشدت با این ایده مخالف هستند. اوباما در سخنرانی خود در ایپک فقط به ادای یک و یا دو جمله درباره عراق اکتفا کرد و کارشناسان معتقدند که او در ماههای آینده به عراق سفر میکند.
ایده سفر به عراق در نزد اوباما از وقتی شکل گرفت که سناتور "جان مککین" نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، اوباما را به کمتجربگی در امور نظامی متهم کرده و به او پیشنهاد داد تا به اتفاق هم به عراق سفر کنند. در این میان کارشناسان مسائل سیاسی و نظامی به دو دسته تقسیم میشوند، عدهای معتقد به مثبتبودن این سفر و عدهای نیز به منفیبودن نتایج آن ایمان دارند.
مخالفان طرح سفر اوباما به عراق معتقدند که وی باید از جنگ ویتنام درسهای لازم را فرا بگیرد، به گفته این کارشناسان، زمانیکه یک راهنما شما را در سفرتان همراهی میکند، در سفر به محل مورد نظر شما همان چیزی را میبینید که راهنمای شما قصد نشاندادن آن را دارد و نه چیزی دیگر. به همین دلیل اوباما در صورت سفر به عراق فقط در جریان خبرهای خوب قرار میگیرد و از درک حقایق غافل میشود. اوباما در صورت حضور در عراق به مناطقی برده میشود که امنیت آنها از سوی نظامیان آمریکایی و نیروهای امنیتی عراق تامین شده و فرماندهان ارشد آمریکا و دیپلماتهای این کشور در بغداد مجبور خواهند بود تا علیرغم میل خود اوباما و مککین را به عراقیهایی نشان دهند که آنها قصد کشتن آمریکاییها را دارند.
بدون شک اوباما و مککین در صورت حضور در عراق با عراقیانی مواجه خواهند شد که خواهان ادامه حضور نظامیان آمریکایی در کشورشان هستند و بهطور یقین میتوان گفت این سناتور جوان در مدت حضور خود در عراق با افرادی که برای خروج نظامیان آمریکایی از عراق تلاش میکنند مواجه نخواهد شد. در همین راستا میتوان به این مساله اشاره کرد که آن دسته از نمایندگان کنگره آمریکا که تاکنون به عراق سفر کردهاند هیچگاه با افرادی که از لحاظ سیاسی دارای دیدگاههای مخالف با کاخ سفید هستند دیدار نکردهاند.
نباید این نکته را انکار کرد که فرماندهان و دیپلماتهای آمریکایی حاضر در عراق به هیچ وجه این قصد را ندارند که اخبار ناخوشایندی را از محل ماموریت خود به رئیسجمهور آتی کشورشان ارائه کنند، از همین رو از هماکنون میتوان حدس زد که فرماندهان ارتش و دیپلماتهای آمریکایی در هنگام ملاقات با اوباما و مککین در عراق چه نکاتی را به آنها خواهند گفت.به اعتقاد این کارشناسان، دولت آمریکا به هیچ وجه بهگونهای رفتار نمیکند که رئیسجمهور آتی این کشور در مورد صحت سیاستهای بوش در عراق شک کند. درست بر اساس همین دلایل است که عدهای از اعضای کنگره آمریکا که بهخوبی با مسائل نظامی آشنایی دارند مخالف سفر اوباما به عراق هستند.
به اعتقاد این نمایندگان انسان در هنگام حضور در عراق گویی با یک نمایشنامه مواجه میشود. این کارشناسان در بیان اینکه چرا مخالف سفر اوباما به عراق هستند میگویند: حقایق مربوط به جنگ چنان فراگیر و گسترده هستند که فقط با انجام یک و یا دو سفر به منطقه نمیتوان تمام حقایق آن را درک کرد.
مخالفت ما به معنای گمراهکننده بودن پیشرفتهای امنیتی عراق نیست.در این میان مککین گمان میکند که پیروزی در جنگ عراق مهمترین اولویت سیاست خارجی آمریکاست و در این راه حاضر است تا میلیاردها دلار دیگر را نیز هزینه کند و در این راه از منحرفکردن ذهن مردم آمریکا از سایر مشکلات آنها به جنگ عراق نیز چشمپوشی نخواهد کرد اما اوباما فکر میکند که افغانستان و پاکستان از اهمیت بیشتری در سیاست خارجی آمریکا بهرهمند هستند و سرمایهگذاری آمریکا در امر مبارزه با تروریسم باید بازده لازم را داشته باشد حالا شما تصور کنید که سفر مشترک این دو به عراق چه نتایجی را به دنبال خواهد داشت؟
ممکن است اوباما پیشنهاد سفر مشترک به همراه مککین به جنوب افغانستان منطقهای که به مدت چند سال است صحنه اصلی درگیری نیروهای ناتو با طالبان و القاعده محسوب میشود را ارئه دهد و یا حتی پیشنهاد کند که نظامیان آمریکایی را از عراق خارج و در جنوب افغانستان مستقر کنند. اما در سوی دیگر میدان،کارشناسانی قرار دارند که با دیدی مثبت به طرح سفر اوباما به عراق نگاه میکنند، به اعتقاد این کارشناسان سفر اوباما به عراق این امکان ر ا به وی میدهد که با توجه به مسائل یک سال گذشته عراق، سیاست خود در قبال این کشور را ترسیم کند.
هر چند برخی از همحزبیهای اوباما با سیاستهای او در قبال عراق موافق نیستند اما سفر وی به عراق میتواند دولت آتی آمریکا را در صورتیکه این سناتور جوان رئیسجمهور باشد، در اتخاذ سیاستهای عملگرا در قبال سایر کشورهای منطقه نیز کمک کند.